Wist jij dat paarden emoties onthouden? Als ze een situatie herkennen, gaat er een soort laatje open in hun hoofd: wat ervaarde ik hier de vorige keer?
Het is dus heel nuttig om situaties goed af te sluiten, ongeacht wat er daar gaande was, zodat jouw paard de volgende keer geen meltdown krijgt en jij misschien niet kunt achterhalen wat de oorzaak was.
Soms win je soms leer je
Soms lukt iets gewoon niet. En ja, natuurlijk, dat heb ik ook. Dan wordt een elegante dressuurproef een survivalproef. Een springparcours wordt abrupt beëindigd door die frustrerende bel, omdat je paard dacht dat er een monster uit een struikje zou komen. Kortom, op dat moment is het mega frustrerend. Deze frustratie is vaak op wedstrijden bij veel mensen te voelen. Jammer, maar ook begrijpelijk. Je traint juist voor deze momenten, en het kan dus heel teleurstellend zijn als het niet lukt.
Maar wist jij dat het juist op die momenten heel belangrijk is om met een ontspannen gevoel de baan te verlaten?
YouTube video: Hunter wint zijn eerste, eerste prijs! – Marathon Ride 2025 – Menvereniging Heeten
Vond je deze video leuk? 🎥 Klik op abonneren en blijf op de hoogte!
De langste route
Je paard weet echt niet dat je een extra volte hebt gereden in de proef of uit hoeveel hindernissen je parcours eigenlijk bestond. Maar hij weet wél of er lieve woordjes uit jouw mond kwamen of stoom uit je oren. Voordat ik daadwerkelijk de baan uitrij, probeer ik altijd bewust de langste route te nemen na de finishlijn of het afgroeten. Dit geeft mijn paard de tijd om terug te komen naar stap, zijn hals te strekken en misschien wel het belangrijkste, even adem te halen.
Ik rijd natuurlijk geen onnodige rondjes, want je moet ook ruimte maken voor de volgende deelnemer. Maar zoals afgelopen wedstrijd met Hunter: je kon over de finish naar links of rechts. De linkerkant was aanzienlijk langer, dus koos ik bewust voor die route.
Afbeelding: contact, connectie, controle en snelheid.
Finish-gevoel
Zodra ik de finish passeer, verander ik mijn focus. Niet meer een laserfocus op waar we heen moeten, maar gewoon: linksaf, teugels zacht, praten tegen hem. Vanuit mijn zit laat ik het tempo zakken en geef ik hem de vrijheid om zelf te kiezen hoe snel hij mijn tempoverlaging volgt.
Het ideaalste is als mijn paard dan even proest. Echt de hyperfocus en eventuele spanning loslaten. Ik noem het ook wel eens het finish-gevoel.
Afbeelding: net één galopsprong over de finish, de druk eraf en op zoek naar ontspanning.
Optimale focus aan en uit
Een paard leest echt niet het bordje ‘FINISH’. Hij moet aan ons merken dat hij klaar is. Optimale focus in de wedstrijdbaan kun je alleen creëren als je ook bewust uit die focus kunt stappen. Je kunt niet een uur lang volle focus vragen van je paard, of van jezelf.
Thuis oefen ik dit heel bewust. Iedereen neemt tijdens een training wel eens een pauze met een lange teugel in stap. Maar op een wedstrijd kom je vaak met snelheid over de finishlijn, of je moet afgroeten en dan sta je stil, nog vol focus en aanspanning.
Thuis zoek ik diezelfde wedstrijdfocus op door meerdere oefeningen achter elkaar te rijden, totdat ik samen met mijn paard in een echte flow zit. Op het moment dat mijn paard superlekker gaat en ik eigenlijk helemaal niet wil stoppen, ga ik juist halthouden. Dan blijf ik even wat langer staan dan nodig zou zijn in de proef voor het groeten, dus mét focus. Na een paar seconden (5 tot 8) laat ik mijn focus zakken. Mijn focus verschuift van ‘stilstaan op vier voeten en in de aanleuning blijven’ naar ‘goedzoooo’ Ik adem uit, laat mijn teugels lang, en ideaal zou zijn als mijn paard dan blijft staan.
De eerste keer dat je dit doet, ga er maar vanuit dat je paard wegloopt. Ze zitten dan zo in de focus: ‘wat moet ik doen’, dat stilstaan gewoon lastig is. Ik denk dat focus verleggen in het halthouden moeilijker is dan de finish passeren met snelheid. Dan ben je veel meer bezig met rijden. Je kunt dan actief rijden naar dat bordje ‘FINISH’ en daarna ontladen. Tijdens het afgroeten in een dressuurproef moet je echter éérst stil blijven staan met focus, pas ná het groeten mag je ontladen. Persoonlijk vind ik dat lastiger.
Afbeelding: Hunter en Denise laserfocus in het parcours
Hunter en zijn uitgangen
Hunter is goed getraind op mijn finishlijn, maar in een marathonparcours bouwt hij enorm veel voorwaartse energie op. Dan ben ik supertrots op ons dat we beiden zo kunnen schakelen voordat we de baan uit stappen.
Hunter heeft namelijk iets met uitgangen. Hij weet altijd precies waar hij de baan is binnengekomen en welke kant de trailer op is. Het is natuurlijk niet de bedoeling dat hij, zodra we de finish passeren, direct de uitgang opzoekt, of rent.
Ik wil graag dat we al in stap zitten voordat we de baan verlaten en check dan altijd even of ik nog kan sturen, weg van de uitgang. Even een dubbele check. Dus mocht je mij ooit een rare slinger zien maken richting de uitgang, dan weet je dat dit een bewuste voorbereiding is voor de volgende wedstrijd.
Aangezien Hunter heel gevoelig is voor uitgangen, wil ik niet dat hij leert dat hij er zomaar uit mag lopen, ook al gaan we die kant op.
Ook dit oefen ik thuis. Ik heb zelf twee uitgangen in de rijbaan: één richting zadelkamer en één naar het bos. Als ik het hek naar het bos openzet, wordt Hunter er helemaal naartoe gezogen.
Afbeelding: Hunter ontspant na de finish en gaat rustig richting de uitgang
Praktische tips
- Zorg dat jij je eigen emotie onder controle hebt
Reageer nooit je frustratie af op je paard. Probeer te analyseren wat er gebeurt, ook als het goed gaat. Waar zat er een hapering? Waar kwam de spanning omhoog? Maar ook belangrijk: waar ging het lekker en hoe komt het dat dat stukje lekker ging? Wat deed je daar en kun je dat meenemen naar de moeilijkere stukken? Analyseer jezelf zonder emotie. Perfectie bestaat niet. Je kunt altijd groeien, dus je kunt ook altijd kritiek hebben op jezelf. Probeer opbouwend te zijn naar jezelf. - Denk eens goed na: hoe ga jij de baan uit?
In stap of half in draf, met een strakke teugel of een losse? Loopt er iemand met je mee of rijd je alleen? Trekt jouw paard ook richting de uitgang of moet je hem sturen? Ideaal is het om zo relaxed en gemakkelijk mogelijk de baan uit te gaan. Ook hierin geldt: perfectie bestaat niet. Ik heb met Hunter ervaren dat die uitgang heel belangrijk is en dat het mijn initiatief moet zijn om er daadwerkelijk uit te gaan. Ik ben bang dat als ik dit een paar keer slordig doe, ik het risico loop tijdens de proef een keer buiten de baan te staan. - Check je controle
Niemand heeft altijd 100% controle. Hebben jij en je paard een goede band, dan is dit ook helemaal niet zo erg. Je paard springt een keer opzij of aarzelt bij dat smalle gangetje richting de baan. Maar op het moment dat je paard brutaal wordt, zul je daar misschien toch een keer op je strepen moeten gaan staan. Voorkomen is beter dan genezen. - Oefen met je finishlijn
Heb jij een paard dat veel inzet heeft in de proef of het parcours en blijft hij na de finish hierin hangen? Ga dit echt oefenen. Het is echt een verademing voor jezelf en je paard als jullie samen de rust weer kunnen vinden. Als je twee proeven of parcoursen rijdt, is het natuurlijk voor je eigen focus een stuk gemakkelijker om de tijd te nemen om een rondje te stappen, te analyseren en je vervolgens klaar te maken voor ronde twee, in plaats van dat je worstelt om de controle te houden.
